शिसपेन्सिलने कागदावर कसे लिहिले जाते?

 

सहसा, पेन्सिल, एक कार्बनचा तुकडा, चिकणमातीसह मिसळून, त्याला एक लाकडी आवरण घालून तयार केली जाते. रंगीत पेन्सिल्स, हा पेन्सिलचाच एक प्रकार आहे, जिच्यामध्ये तिचे टोक करड्या सिल्व्हर ऐवजी, विविध रंगांची असतात. रंगीत पेन्सिल्स किंवा रंगीत खडू (crayons), सहसा, लिहिण्याऐवजी रेखांकनासाठी / चित्रे काढण्यासाठी असतात.

पेन्स आणि पेन्सिल्स मधील एक महत्वाचा फरक हा आहे की, पेन्सिलचे टोक ग्राफाईटने (किंवा शीस) बनलेले असते आणि पेन्सचे टोक, धातूने बनलेले असते, ज्याच्या तळाच्या टोकातून शाई बाहेर येत राहते. पेन्सिलनी केलेले लेखन अस्पष्ट होत नाही  किंवा धुतले जात नाही, याविरुद्ध पेन्समध्ये शाई वापरली जाते, जी विरघळणारी असते आणि अस्पष्ट होऊ शकते. पेन्सिलनी केलेले लेखन, नष्ट केले जाऊ शकते, परंतु सामान्यत: एक पेनापासून केलेले लेखन नष्ट केले जाऊ शकत नाही. शेवटी, पेन्सिल्स हजारो वर्षांपासून अस्तित्वात आहेत, पेन्स अस्तित्वात येउन फक्त तीनशे वर्षे झाली आहेत.

पेन्सिलचे शिसे हे शिसे नसून; ते, बारीक केलेले ग्राफाईट आणि चिकणमातीचे संयोजन असून, ते पाण्याबरोबर मिसळून आणि उच्च तापमानामध्ये, एकत्र दाबून, पातळ रॉड्समध्ये तयार केले जातात. ग्राफाईट हा एक ग्रीक शब्द आहे, ज्याचा अर्थ "लिहिणे" असा आहे. पेन्सिलने लिहिताना, ग्राफाईटचे कण, ग्राफाईटच्या रॉडपासून, सुटे होत जातात आणि कागदावर जमा होतात.

चिकणमातीच्या विविध प्रमाणाप्रमाणे, पेन्सिलमधील "शिसाचा" कडकपणा बदलतो. पेन्सिलच्या बाजूला छापलेला नंबर, ग्राफाईट कोरचा  कडकपणा आणि ठळकपणा दर्शवितो : जितका वरचा नंबर, तितका ग्राफाईट कोरचा कडकपणा अधिक. कारण हार्ड (कडक) कोर, ग्राफाईट-चिकणमातीचे मिश्रण, कागदावर, कमी प्रमाणात मागे ठेवेल, त्यामुळे एका सॉफ्टर (नरम) कोरपेक्षा, पुसट खूण कागदावर असेल. पेन्सिल्स, लेखन आणि रेखाचित्र दोन्हीसाठी वापरल्या जातात, आणि परिणाम टिकाऊ आहे; जरी सहसा पेन्सिल्सने केलेले लेखन, एका खोड रबरने खोडले जाऊ शकते, तरी ते ओलावा, बहुतांश रसायने, अतिनील किरणे (ultraviolet radiation) आणि नैसर्गिक रीतीने अस्पष्ट होणे, या गोष्टींना प्रतिरोधक आहे.

खोड रबर, कागदापासून ग्राफाईटचे कण उचलून घेते, त्यामुळे पेन्सिलच्या खुणा नाहीशा होतात. खोड रबरे, मुख्यतः पेट्रोलियम-आधारित कृत्रिम रबर संयुगांपासून तयार केली जातात. पॉलिमरमधील कणांमुळे, खोड रबर, कागदापेक्षा चिकट बनते, त्यामुळे ग्राफाईटचे कण रबराला चिकटून कागद स्वच्छ करतात.